Ekonet Haber Taraftar Değil, Haberciyiz
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) son dakika açıklamalarını ve konu ile ilgili gelişmeleri yakından takip etmeye devam ediyor. AK Parti İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Binali Yıldırım’ın, “Bakanlığımız çalışmalarını yapıyor” açıklamasının ardından vatandaşlar, ‘EYT yasası ne zaman Meclis’e gelecek?’ sorusuna yanıt aramaya başladı. EYT ile ilgili Türkiye’de nasıl bir model üzerinde çalışıldığı da merak konusu. Uzmanları, Türkiye’de emekliliğine 4 yıldan fazla kalan Emeklilikte Yaşa Takılanlar çerçevesindeki vatandaşların sayısının 500 bin civarında olduğunu belirtiyorlar. Aile, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda konu üzerinde çalışıldığını belirten uzmanlar, ‘Finlandiya Modeli’ olarak bilinen yöntemle, Emeklilikle Yaşa Takılanlar meselesinin önemli ölçüde çözüme kavuşturulabileceğini ifade ettiler.
EYT’de Finlandiya modeli Türkiye’de uygulanacak mı? Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) 24 Mayıs son dakika gelişmesi var mı? Sorularına milyonlarca vatandaş yanıt aramaya devam ediyor. EYT’li milyonlarca vatandaş araştırmalarını ve siyasetçileri gördükleri yerlerde sorularını sormaya devam ediyorlar. AK Parti İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Binali Yıldırım’ın, “Bakanlığımız çalışmalarını yapıyor” açıklamasının ardından vatandaşlar, ‘EYT yasası ne zaman Meclis’e gelecek?’ sorusuna yanıt aramaya başladı. EYT ile ilgili Türkiye’de nasıl bir model üzerinde çalışıldığı da merak konusu. Aile, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda konu üzerinde çalışıldığını belirten uzmanlar, “Finlandiya Modeli” olarak bilinen yöntemle, Emeklilikle Yaşa Takılanlar meselesinin önemli ölçüde çözüme kavuşturulabileceğini ifade ettiler. Finlandiya’da emekliliğine belli bir süre kalanlara, alınacak maaş için her yıl yüzde 2 eksik maaş ödenmesi, yani bu maaştan emekli olunması uygulaması var. Kabul eden hemen emekli oluyor. Emekliliğine iki sene kalan yüzde dört , üç yıl kalan yüzde 6 daha az maaş ile emeklilik söz konusu oluyor. Peki, EYT’de Finlandiya modeli Türkiye’de uygulanacak mı? Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) 24 Mayıs son dakika gelişmesi var mı? İşte ayrıntılar…
Uzmanlar konu hakkında şunları söylediler:
“Yaş şartı düzenlemenin çıktığı 1999 sonrasında yükseldiği için emekli olamayan çalışanların mağduriyetleri ortada. Bu mağduriyetlerin siyasi istismar malzemesi yapıldığı da ortada. Bu konuda çözüm arayışları devam ediyor.
Almanya veya daha çok Finlandiya modeli olarak bilinen model ele alınıyor. Finlandiya ve Almanya’da da emeklilik yaşı 65, 67, buralarda. Bizde ise 2008 sonrası için erkekte 61 kadında 58 yaş şartı bulunuyor.
Finlandiya’da emekliliğine belli bir süre kalanlara, alınacak maaş için her yıl yüzde 2 eksik maaş ödenmesi, yani bu maaştan emekli olunması uygulaması var. Kabul eden hemen emekli oluyor. Emekliliğine iki sene kalan yüzde dört , üç yıl kalan yüzde 6 daha az maaş ile emeklilik söz konusu oluyor. Finlandiya’da Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödemek şartı ile maaşı eski durumuna getirme imkanı da var.
Kısa süresi kalanların sayısı?
Uzmanlar, Türkiye’de emekliliğine 4 yıldan fazla kalan Emeklilikte Yaşa Takılanlar çerçevesindeki vatandaşların sayısının 500 bin civarında olduğunu belirtiyorlar. Uzmanların verdiği bilgilere göre, emekliliğine 4 yıl kalan bir vatandaş, Finlandiya modeli uygulandığı takdirde yüzde 8 oranında az maaşla emeklilik hakkını kazanmış olacak. 3 yıl için ise bu oran yüzde 6 olacak. Emekli maaşı 2 bin lira olması gereken bir vatandaş, Emeklilikte Yaşa Takılanlar İçin Finlandiya Modeli uygulandığında 1880 lira maaş alacak.
FİNLANDİYA MODELİ NEDİR?
Yıldırım’ın işaret ettiği Aile, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda konu üzerinde çalışıldığını belirten uzmanlar, “Finlandiya Modeli” olarak bilinen yöntemle, Emeklilikle Yaşa Takılanlar meselesinin önemli ölçüde çözüme kavuşturulabileceğini ifade ettiler.
BİNALİ YILDIRIM’DAN EYT AÇIKLAMASI: BAKANLIĞIMIZ ÇALIŞMALARINI YAPIYOR
AK Parti İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Binali Yıldırım, bugün Cuma namazını Eyüpsultan Camii ‘nde kıldı ve Cami çıkışında vatandaşlarla tek tek tokalaştı.
Yıldırım, cami çıkışında vatandaşların yoğun ilgiyle karşılaşırken bölgede bulunan basın mensuplarına gündeme ilişkin açıklamalarda bulundu.
Gazetecilere açıklamalarda bulunan Yıldırım, “Seçim koordinasyon merkezimiz bugün Eyüpsultan’da program hazırlamışlar. Bu çerçevede buradayız. Buradan programa gideceğiz” dedi.
Katıldığı bir programda atılan ‘Her şey güzel olacak’ sloganlarına gülümseyerek karşılık vermesinin sorulması üzerine Yıldırım, “Yoruma ihtiyaç var mı? Biz herkesi seviyoruz. Bizi sevmeyenleri de seviyoruz” edi.
Emeklilikte yaşa takılanlar için daha önce ‘biraz sabır’ dediği hatırlatılan Yıldırım, “Bakanlığımız çalışmalarını yapıyor” diye konuştu.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’DAN EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLAR AÇIKLAMASI
Başkan Erdoğan, emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili tartışmaları gündeme getiren milletvekillerine yanıt verirken özetle şu değerlendirmeleri yaptı:
“Muhalefet bu konuyu sürekli gündemde tutsa da bizim gündemimizde yok. Aksi halde sistemimizi çökertiriz. Biz seçim alacağız diye, popülist politika yapmayacağız. Dünyanın süper ülkesi değiliz. Seçimi alacağız diye millete olmadık sözler veremeyiz. Ama ileride uygun bir zemin bulunursa, böyle kamuoyunda tartışıldığı şekliyle değil de sosyal güvenlikteki dengeleri bozmayacak şekilde bir çalışma yapılabilir.”
MHP’DEN YEİ EYT AÇIKLAMASI
EYT meselesine değinen Cemal Enginyurt, “Emeklilikte yaşa takılanlar var bize diyorlar ki sorunlar ne olacak. Peki sorunlar ne olacak soruyorsunuz tamam da. 31 Mart seçimlerinden önce on binlerce insan toplanıp miting yaptınız. Dediniz ki EYT yoksa oy da yok. Oyunuzu da 31 Mart ‘ta CHP ‘ye verdiniz. Sonra da Tweet ‘ler atıp diyorsunuz ki bak biz adamı böyle cezalandırdık. Biz seçtirdik, bedel ödettirdik.” ifadelerini kullandı.
EYT’’LİLERE SÖZ VEREN MANSUR YAVAŞ SIRT ÇEVİRDİ
31 Mart Yerel Seçimleri öncesi Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili sorunu çözeceğine ilişkin vaatte bulunan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, konuyla ilgili soruya cevap veremeden oturumu kapatıp salonu terk etti. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı olan Mansur Yavaş, Belediye Meclis Üyesi Sinan Burhan’ın “Adaylık sürecinde 700 bin EYT’linin sorunlarını çözeceğim demiştiniz. Gelecek yıl faaliyet raporları görüşülürken biz bu sorunları çözmüş olacak mıyız? Bize bu sorunları soran vatandaşlara ben ne cevap vereceğim?” sorusuyla karşılaştı.
EYT’lilerin sorunlarını çözme vaadiyle ilgili “Herhalde Mansur Bey yerel seçimleri Cumhurbaşkanlığı seçimleriyle karıştırdı. Kendisinin Cumhurbaşkanı seçileceğini zannediyor.” eleştirilerine muhatap olan Başkan Yavaş, Belediye Meclis Üyesi Burhan’ın EYT’lilerle ilgili sorusuna cevap vermeden oturumu kapatıp salonu terk etti.
MHP’Lİ KALAYCI’DAN DİKKAT ÇEKEN EYT AÇIKLAMASI
MHP Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Kalaycı katılğı bir televizyon programında, “EYT, 3600 ek gösterge gibi konuları CHP, İYİ Parti, HDP istismar etti. Belediye seçimleriyle bu sorunlar çözülecekmiş gibi gösterdiler. Bu sorunların çözümü için bizim yaptığımız teklifler var. Bunların çözümü aşama aşama, zamanla olacaktır zaten” açıklamalarında bulundu.
DEVLET BAHÇELİ: SEÇİM ARİFESİNDE BUNU İSTİSMAR ETMEYE GEREK YOK
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli, katıldığı televizyon programında önemli açıklamalarda bulundu. Bahçeli, Emeklilikte Yaşa Takılanlar ile ilgili açıklamalar da yaptı. Emeklilikte yaşa takılanların mitinginin hatırlatılması üzerine Bahçeli, şunları söyledi:
“Bizim gündemimizde, parti programımızda vardır. Meclis’te de verilmiş bir yasamız vardır. Bir tarafta gıda fiyatları şöyle oldu, dış ödemeler böyle oldu şurası böyledir ekonomik rakamları kötümser şekilde tatbik edeceksiniz, sonra da diyeceksiniz ki, ’emeklilikte yaşa takılanlar, bunu çıkarmamız lazımdır.’ Vatandaşı meydana çağıracaksınız, sonra da bunları istismar edeceksiniz. Seçim arifesinde bunu istismar etmeye gerek yok. Seçimden sonra eğer Türkiye’nin ekonomik şartlarını da olgunlaştırarak müşterek bir çözüm bulmaya gidilebilir. Diyorlar ki ‘biz bir şey verdik AKP, MHP reddettiler.’ Türkiye’de şimdi siyaset yalan rüzgârı oynuyor. Bu kadar olmaz olmamalı. Seçimden sonra gündeme getirilebilir. Ama Türkiye’nin ekonomik şartları bu yükümlülüğü taşıyabilecek bir konumdaysa olur. Sadece vaatle 3, 5 tane oy almak için bu konuyu gündeme taşıyıp, Türkiye’yi sıkıntıya koymak da doğru değil. ”
AK Parti İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Binali Yıldırım, seçim çalışmalarına Küçükçekmece’de devam etti. Küçükçekmece Hacı Bektaş-ı Veli Anadolu Lisesi Proje Okulu’nu ziyaret eden Yıldırım, buranın yakındaki Tüccar ve Sanayiciler Derneği İlkokulu bahçesinde kendisini bekleyen öğrencilerle görüştü.
Emeklilikte yaşa takılanların taleplerine yönelik bir soruya Yıldırım, “Ben bu konuda ne dedim? ‘Biraz sabırlı olun, ben takipçisi olacağım’ dedim. Yine aynı şeyi söylüyorum. Sabırlı olun demek, ne demek?. Gayet açık.” dedi.
HAYATİ YAZICI: EYT’LİLERİ HAKLI GÖRÜYORUZ
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı AK Parti Babaeski İlçe Başkanlığını ziyaretinde önemli açıklamalarda bulundu. Bir vatandaşın “Emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili müjdeyi bekliyoruz, seçime kadar çıkacak mı?” sorusuna Yazıcı, gülümseyerek “Sizi belli açıdan haklı görüyoruz, belli açıdan imkanlara bakıyoruz, imkanlar zor. İnşallah imkanları denkleştirir öyle yaparız.” şeklinde cevap verdi.
EYT NEDİR?
1998’da işe giren bir işçinin 2023 yılında emekli olma hakkına sahipken, birkaç yıl sonra çıkarılan bir yasa ile emekliliğinin 15 yıl sonraya 2038 yılına ertelenmesi olarak aktarılıyor.
YAŞ ŞARTI KAÇA ÇIKARILDI?
Emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde 60’a, prim gün sayısı 7000’e yükseltildi. 8 Eylül 1999’dan önce işe girenler için kadınlarda 40 ile 58, erkeklerde de 44 ile 60 yaş arasında değişen kademeli geçiş süresi getirildi. Benzer yaş sınırı Emekli Sandığı ve Bağ-Kur kapsamındakiler için de getirildi.
YASA KİMLERİ KAPSADI?
Getirilen yaş şartı sadece yeni işe girenleri değil, eski çalışanları da kapsadı.
DÜZENLEME ÇALIŞANA NASIL YANSIDI?
Yaş şartının 4447 yasa çıktığında halen çalışanlara geçmişe dönük uygulanması nedeniyle sigortalılık süresi ve prim gün şartlarını yerine getirenler ama yaş şartını yerine getiremeyenler emeklilik için yaş beklemek zorunda kaldı. Örneğin yasanın çıktığı 2002’de 2-3 yıllık bir erkek sigortalı çalışan, eski sisteme göre 43 yaşında emekli olabilecekti. Kademeli geçişle bu işçinin emekliliği 15 yıl gecikmiş oldu. Aynı tarihte 2-3 yıllık kadın işçi için bu süre 18 yıl oldu. Yeni sistemle sigortalılar iki yıl ile 18 yıl arasında yaşa takıldılar.
ERKEN EMEKLİLİK
Bu sigorta kurumlarının amaçları aynı olsa da gerek işleyişlerinden gerek ücretlerinden oldukça aralarında ayrılmaktadır. En çok bilinen sigorta kurumları SSK ve Bağ-Kur’ dur bu iki sigorta kurumları kişinin emekli olabilmesi için oldukça çok imkan sağlar ve kişi adına geleceğe yatırım yapar. Ancak SSK ‘ lı olmak isteyen bir kişinin bir kurum ya da kuruluşta işe başlaması ve iş verenini kendi adına bu primlerinin ödemesi gerekmektedir. Kişi bu şekilde hizmet yılını doldurarak emekli olabilir. Bağ-Kur ise kişi öncelikle bir kurum ya da kuruluş açmalıdır. Ve burada hizmet vermeye başladıktan sonra kendi adına yatırdığı primlerle emekli olabilme imkanı kazanır. Bu kurulardan erken emekli olabilmek için ise ortak bir kriterleri vardır. Bu kriter ise kişinin bir an önce sigortasının başlatılmış olması gerekmektedir. İş hayatına ne kadar erken atılırsa kişi o kadar erken emekli olabilme imkanına sahip olabilir
