Fındık bilmecesi! Alım var ama üreticinin kafası karışık!

Fındık alımı sürecinin başlamasına rağmen üreticinin kafası karışık. CHP Genel Başkan Yardımcısı Torun, TMO’nun üreticiye kota uyguladığını, dönüm başı belli kilodan fazlasını almadığını söyledi. TMO ise fındık alımlarında kota uygulamasının söz konusu olmadığını, alım kriterlerine ve randevu sistemine uygun hareket edildiğini açıkladı.
Fındık alım süreci başladı. Ancak tartışmalar da beraberinde geldi. Üretici ne yapacağını bilemez durumda. Bir taraftan fındık alımında kota uygulanıyor denlirken diğer taraftan kota uygulamasının olmadığı açıklamaları geliyor. CHP Genel Başkan Yardımcısı Seyit Torun, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın fındık taban fiyatını, kalitesine göre 17 ve 16.5 lira olarak açıkladığını anımsattı.
Fiyat açıklanmasına rağmen üreticinin fındığını satamadığını ileri süren Torun “Fındık satmak için TMO satış merkezlerinden randevu almak, Tarım Bakanı’ndan hatta Cumhurbaşkanı’ndan randevu almaktan daha zor” değerlendirmesinde bulundu. Kendisinin de bir fındık üreticisi olduğunu belirten Seyit Torun, şunları kaydetti: “Karadenizli üretici fındığını satmak için TMO’dan randevu alamıyor. En yakın randevu 2 hafta sonraya veriliyor. Bunu Ordu’daki, tüm Karadeniz’deki üreticiler doğruluyor. Araştırsınlar, isteyen randevu talep etsin. Randevuya giden de istediği kadar satamıyor. Ne kadar alacaklarını onlar belirliyor. Zaten TMO kaydınız yoksa da satamıyorsunuz. Köylünün çoğunun kayıttan haberi bile yok. TMO, dönüm başına kota da uyguluyor. Yani üreticiye dönüm başı belli kilodan fazlasını üretme, almam diyor. Onu da yok çürük, yok koruk, yok ıslak diyerek nazlana nazlana alıyor.” Toprak Mahsulleri Ofisi’nden (TMO) yapılan açıklamada ise fındık piyasasında istikrarın sağlanması, üreticilerin piyasa şartlarında mağduriyet yaşamaması ve finansman ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla 21 Ağustos’tan itibaren levant kalite fındığın kilogram başına 16.50 lira, Giresun kalite kabuklu fındığın kilogram başına 17 lira ve sivri kalite fındığın kilogram başına 15,50 liradan alınmasına başlandığı anımsatıldı. Son günlerde TMO’nun fındık alımlarıyla ilgili basında ve kamuoyunda dile getirilen bazı hususlarda açıklama yapılmasına ihtiyaç duyulduğuna işaret edilen açıklamada, TMO tarafından yapılan fındık alımlarında kota uygulamasının söz konusu olmadığı vurgulandı.
Açıklamada, söz konusu alımlarda, il rekolte tespit komisyonlarınca (il tarım müdürlükleri, borsa, araştırma enstitüsü, ziraat odası, ihracatçı birlikleri ve üniversite temsilcilerinden oluşturuluyor) il-ilçe düzeyinde yapılan rekolte çalışmaları sonucunda hazırlanarak imza altına alınan ve Tarım ve Orman Bakanlığına sunulan verim ortalamaları cetvellerinin esas alındığı aktarıldı. Alımlarda sadece Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) kaydı olan üreticilerden alım yapılması ve verim ortalamalarının esas alınmasıyla, fındık ticareti yapan aracıların, üreticilerden daha düşük fiyatla ürün alıp TMO’ya satmasının ve böylece üreticide oluşabilecek gelir kaybının önlenmesinin amaçlandığına işaret edilen açıklamada, alım faaliyetlerine başlamadan önce öngörülen depolama ihtiyacı doğrultusunda 34 noktada 200 bin tonluk depo kiralandığı, ihtiyaç duyulması halinde kuruluşa ait ve yakın bölgelerde en az 250 bin tonluk depo kapasitesinin mevcut olduğu ifade edildi.
RUTUBETLİ ÜRÜNLER ALINMADI
TMO açıklamasında, fındık alımlarında randevu sisteminin uygulandığı bildirilerek, şunlar kaydedildi: “Randevusuna gelen üreticilerimizden yüzde 90’ının ürünü teslim alınmıştır. Teslim alınamayan ürünlerin büyük çoğunluğu rutubet oranının yüksek olmasından kaynaklanmaktadır. Bu üreticilerimiz, ürünlerini yeterli miktarda kuruttuktan sonra tekrar kuruluşumuza satabilmektedirler. TMO tarafından bugüne kadar alınan fındıkların ortalama fiyatının, levant kalite için kilogram başına 16,90 lira, Giresun kalite için kilogram başına 17,70 lira olarak gerçekleşmesi memnuniyet vericidir. Fındık üreticilerimizin bahsi geçen konularda dile getirilen yanlış bilgilere itibar etmemeleri, TMO’nun alım kriterlerine ve randevu sistemine uygun olarak ürünlerini teslim etmeleri halinde hiçbir sıkıntıyla karşılaşmayacaklarını bilmeleri önem taşımaktadır.”