Ekonet Haber Taraftar Değil, Haberciyiz
Emeklilik sistemi ve emekli maaşlarıyla ilgili son dakika haberi geldi. Anayasa Mahkemesi’nin, 506 sayılı eski Sosyal Sigortalar Kanunu’nun emeklilik dilekçesi vermek için işten ayrılma zorunluluğuna dair hükmünü iptal etmesinin ardından, çalışanlar meraklı bekleyiş içerisine girmişti. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), bir genelgeyle karara açıklık getirdi.
SGK GENELGE YAYINLADI
Genelgede, Anayasa Mahkemesi’nin 506 Sayılı eski Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 62’nci maddesindeki düzenlemeyi iptal ettiği ancak aynı kanunun “Yaşlılık aylıklarından yararlanabilmek için sigortalının çalıştığı işten ayrılması ve yazılı istekte bulunması şarttır” şeklindeki 60’ıncı maddesiyle ilgili iptal kararı vermediği vurgulandı.
2008’de yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanun ile hem 60 hem de 62’nci maddenin yürürlükten kaldırıldığı belirtilen genelgede, 2008’den sonra yaşlılık aylığı talebinde bulunanlara aylık bağlanabilmesi için işten ayrıldıktan sonra dilekçe verilmesi gerektiği ifade edildi.
AYM’NİN KARARI DOĞRULTUSUNDA DEĞİŞİKLİK
SGK’nın 2018/38 Sayılı Genelgesi uyarınca, emeklilik dilekçesi verdiği tarihte işten ayrılmadığı sonradan tespit edilenlere yersiz ödenen aylıklar için borç çıkarıldığı anımsatılan genelgede, AYM’nin kararı doğrultusunda değişiklik yapıldığı kaydedildi.
Buna göre, 30 Eylül 2008 tarihinden önce dilekçe verenler hakkında işlem yapılmayacak ve aylıkları ödenmeye devam edilecek. Kesintiler de iade edilecek.
EMEKLİYE EK ÖDEME
Tüm emekliler, her ay maaşlarıyla birlikte ek ödeme de alıyor. Vergi iadesinin yerine gelen ek ödeme maaşın yüzde 4’ü-5’i oranında oluyor.
Maaşı bin 554 liranın altında olanlara yüzde 5, üstünde olanlara yüzde 4 oranında ek ödeme veriliyor. Emekliler, bu oranın günümüzde düşük kaldığını belirterek, artırılmasını istiyor.
Türkiye Emekliler Derneği’nin (TÜED) teklifi, oranın yüzde 10 olması yönünde. Bu talep hayata geçerse, emeklilerin kazancında önemli bir artış yaşanacak. Emekliler maaşlarının yüzde 4’ü yerine yüzde 10’u oranında ek ödeme almaya başlayacak.
414 TL’LİK ARTIŞ
SSK ve Bağ- Kur emeklilerinin gelirinde 414,51 liraya varan artış yaşanacak. 6 bin 908 lira 35 kuruş olan en yüksek maaşı alan emekliye 276,33 lira yerine 690,84 lira ek ödeme verilecek.
EMEKLİLİK SİSTEMİNDE 3 KRİTİK YENİLİK
Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı Ekonomi Reformu Paketi’nin en önemli parçalarından birisini de Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile ilgili olan bölüm oluşturdu. 23 Mart Salı günü Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan tarafından uygulama takviminin açıklanacağı reformlardaki BES bölümü özellikle 18 yaş altı gençlerin sisteme dahil edilmesini öngörmesi açısından büyük önem taşıyor.
BES ile ilgili değişiklikler şu şekilde;
Reform paketinde BES ile ilgili üç büyük değişiklik gerçekleşecek.
1) Onsekiz yaş altındaki gençler Bireysel Emeklilik Sistemi’ne girerek tasarruf sahibi olabilecek.
2) Eğitim sağlık, hayat sigortalarının BES’e entegre edilmesi. Burada devlet destekleri de sürecek.
3) Şu anda faaliyette olan dernek, sandık, vakıf gibi emeklilik birikimi yapan kuruluşlardaki katılımcıların 2023 yılına kadar BES sistemine katılmasına imkan verilmesi.
GENÇLER İÇİN FIRSAT
Bu güne kadar Bireysel Emeklilik Sistemi’ne 18 yaş altı gençler giremiyordu. Onların yerine anne babaları sisteme üye oluyor ve tasarruf yapıyordu. Artık çocuklar için de BES içinde hesap açılabilecek ve tasarruf yapılacak.
“4-5 MİLYON GENCİN SİSTEME KATILACAĞI BEKLENİYOR”
Türkiye’de 18 yaş altındaki nüfusa bakıldığında yaklaşık 23 milyon kişinin olduğu görülüyor. Bu gençlerin tamamının hemen girmesi beklenmese de sektör temsilcileri ilk etapta 4-5 milyon gencin sisteme katılacağını bekliyor. Bu da hem BES sisteminin büyüme hem de tasarrufun artması açısından çok önemli bir rakam.
BES’e giren geç için aylık yatırılan paraların yüzde 25’i kadar devlet katkısı da sürecek. İleride ki şu anda şartlar 56 yaş 10 yıl olarak düzenlenmiş durumda, bu gencin sosyal güvenlik dışında ikinci bir özel emeklilik imkanı doğmuş olacak.
Örneğin 16 yaşındaki bir genç sistemde emekli olana kadar kalırsa 40 yıl tasarruf yapacak. Aylık 100-150 lira gibi rakamlarla bile çok yüksek birikime ulaşabilecek. Sistem genç için adeta bir kumbara görevi de görecek.
Bunun dışında 10 yıl sistemde kalıp emeklilik düşünülmez ise yine gencin okulları bitirdiğinde önemli bir birikimi de oluşmuş olacak.
BİRLEŞME GENÇLERE YARAR
Birçok sigorta ürününün birleşerek BES’e entegre edilmesi de çok önemli bir değişikliği gündeme getirecek. Tabi bu konuda yasal çalışmalar sürdükçe detaylar belli olacak. Ancak özellikle eğitim sigortası gibi ürünler açısından bakıldığında yine gençleri ilgilendiren bir yönü de bulunuyor.
AVANTAJ ORTAYA ÇIKACAK
Şu anda birçok vatandaş eğitim, sağlık, hayat gibi sigorta ürünlerini satın almış ve kullanıyor. Bu ürünlerin birleşmesi ve BES’te toplanmasıyla hem ayrı ayrı satın alma mecburiyeti ortadan kalkacak hem de yüzde 25’lik devlet katkısı gibi bir avantaj ortaya çıkacak.
Örneğin BES yaptıran bir vatandaş kendisine sunulan paketle isterse aynı zamanda sağlık, hayat ve eğitim gibi sigorta ürünlerine de sahip olacak. Hem daha düşük bir fiyata tüm ürünleri almış olacak hem de tasarrufunuzu artırmış olacaksınız.
Vatandaşa bu alternatifler sunulacak ve isteyen tüm ürünleri isteyen seçtiği ürünleri BES paketinin içinde satın alabilecek. Tabu bütün bunların detayları yapılacak yasal düzenlemelerle belirlenecek.
2023 YILINA KADAR DÜZENLENECEK
Reform paketinde yer alan sandık ve vakıf birikimlerinin de BES sistemine aktarılmasına imkan verilmesi 2023 yılına kadar düzenlenecek.
2008 yılında; dernek, vakıf ve sandıkların BES’e aktarımının yolu açılmıştı. Hatta aktarım süresi sonradan 2015 yılına kadar uzatılmıştı ki, aktarım yapanlar yüzde 25’lik devlet katkısından daha uzun süreli yararlanabilsin.
