Pfizer ile Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin’in başında olduğu BioNTech firmasının geliştirdiği koronavirüs aşısı, Türkiye’de 550 gönüllüde denenecek. Çin’de geliştirilen koronavirüs aşısının ardından ABD merkezli ilaç şirketi Pfizer ile Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin’in başında olduğu Almanya merkezli BioNTech firmasının geliştirdiği koronavirüs aşısının da Türkiye’deki gönüllü uygulamaları başlıyor.
Aşı, Türkiye’de yine Hacettepe Üniversitesi’nin koordinatörlüğünde 9 merkezde 550’ye yakın gönüllüye uygulanacak. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Akova, yarın başlayacak gönüllü uygulaması kapsamında Hacettepe Üniversitesi’nde 70-80 civarında kişiye aşılama yapılacağını belirtti. Prof. Dr. Akova, daha önce aşı olmak isteyen gönüllülere randevu verdiklerini ve günde 5 ila 10 arasındaki kişiye aşılama yapacaklarını söyledi. Prof. Dr. Murat Akova, aşının iki doz halinde verileceğini bildirerek “İlk aşıdan 21 gün sonra ikinci aşı yapılacak ve daha sonra gönüllüler izlenecek. Bir yandan aşının etkinliğine bakılırken diğer yandan güvenilirliğine bakılacak. Hastalık geliştirip geliştirmediklerine bakılacak ve bu kişiler 1 yıl takip edilecek” dedi.
‘DÜNYA GENELİNDE 35 BİN KİŞİYE UYGULANDI’
Prof. Dr. Akova, Çin’de geliştirilen ve Türkiye’de 25 merkezde gönüllü uygulamaları devam eden Kovid-19 aşısının toplamda 13 bin kişiye uygulanacağını hatırlatarak, “Burada hedeflediğimiz gönüllü sayısı diğer aşıya kıyasla daha düşük. Türkiye genelinde yaklaşık 500-550 gönüllü aşılanacak. Bizim merkezimizde de 70-80 civarında bir rakam olacak. Bunların yarısına gerçek aşı yarısına ise boş aşı yapılacak. Gönüllü olarak başvuran sağlık çalışanı olanlar da var ama olmayanlar da var. Zaten bununla ilgili şu anda bir liste var elimizde. Biz daha önce tespit etmiştik bunları. Randevu saatlerinde gelip aşılarını olacaklar. Kasım ayının üçüncü haftası herkesin aşıları bitmiş olacak. Bu aşı dünyada 35 bin kişide kullanıldı. Şimdiye kadar bildirilen ciddi bir yan etki ortaya çıkmadı” diye konuştu.
‘AŞI OLANLARDAN HENÜZ KOVİD’E YAKALANAN YOK’
Prof. Dr. Murat Akova, Çin aşısıyla ilgili ise 2 merkez dışında 23 merkezde aktif gönüllü kayıtlarının devam ettiğini kaydederek, “Yakın zamanda sağlık çalışanları dışında kalan halktan gönüllüleri de alabileceğimizi umuyoruz. Şu ana kadar gayet güzel gitti. Ufak tefek basit yan etkiler oldu. Şu ana kadar aşı uygulanıp da henüz Kovid’e yakalanan yok. Henüz erken; ama ikinci dozlar yapılalı kısa süre oldu. Genel olarak aşının koruyuculuğu ikinci doz yapıldıktan belli bir süre sonra, 14 gün ve daha sonrasında bekliyoruz antikorun yükselmesini, tabii daha sonradan da olabilir. Dolayısıyla aşı olanları takip edeceğiz. Hastalık belirtisi gösterenler olursa onlara bakılacak, kontrol edilecek ve hangisi boş aşı hangisi aşı yaptırmış belirlenecek” ifadelerini kullandı.
ELLY LİLLY AŞI ÇALIŞMALARINI DURDURMUŞTU
ABD’de yeni tip koronavirüs (Kovid-19) üzerine araştırmalar yapan ilaç firması Eli Lilly’nin klinik testlerini “potansiyel güvenli endişesi” nedeniyle durdurmuştu. Şirketin Sözcüsü Molly McCully tarafından yapılan açıklamada, Veri Güvenliği İzleme Kurulunun (DSMB) isteği üzerine, antikor çalışmalarını içeren devlet destekli klinik testlerin durdurulduğu teyit edilmişti. McCully, “Lilly, bağımsız DSMB’nin bu çalışmaya katılan hastaların güvenliğini dikkatli bir şekilde sağlama kararını destekliyor.” ifadesine yer vermişti. Söz konusu güvenlik endişesine yol açan yan etki veya sebepler konusunda ise herhangi bir detay paylaşılmamıştı. Eli Lilly, Kovid-19 virüsüne tepki olarak insan vücudunun ürettiği bağışıklık moleküllerin kitlesel olarak üretilen taklitleri olan monoklonal antikorlar üzerine araştırma yapan ve klinik deneysel tedaviler uygulayan ABD’deki birkaç şirketten biriydi.
JOHNSON AND JOHNSON DA AŞI ÇALIŞMALARINI DURDURMUŞTU
Diğer bir Amerikan şirketi olan kozmetik ve hijyenik ürünlerin yanı sıra tıbbi malzeme ve ilaç üreticisi Johnson and Johnson (J&J) firması da dün, bir katılımcının hastalanması nedeniyle Kovid-19 aşı denemesine ara verdiğini duyurmuştu. J&J’den 25 Eylül’de yapılan açıklamada, üretilen Kovid-19 aşısının, klinik deneylerde virüse karşı güçlü bağışıklık oluşturduğunun gözlendiği belirtilmiş, 3. faz olarak bilinen son aşamanın yıl sonuna veya 2021 başına kadar sonuçlanmasının beklendiği kaydedilmişti. Amerikan ilaç üreticisi J&J, 100 milyon dozluk Kovid-19 aşısının üretimi ve teslimi için 5 Ağustos’ta ABD hükümetiyle 1 milyar dolarlık anlaşma imzalamıştı.
ASTRAZENECA AŞI ÇALIŞMASINI ASKIYA ALMIŞTI
İngiltere’deki Oxford Üniversitesi ile birlikte aşı çalışmaları yürüten ilaç şirketi AstraZeneca eylül ayının başında, klinik denemelerde üçüncü aşamada olan potansiyel aşının denendiği İngiliz bir katılımcıda ciddi yan etkiler görülmesi üzerine çalışmalarını durdurmuştu. Şirketin açıklamasında yan etkiler hakkında bilgiler verilmezken, “Güvenlik verilerini gözden geçirmek için çalışmalara ara verilmiştir.” ifadeleri kullanılmıştı. AstraZeneca ve Oxford bir hafta sonra yaptığı açıklamada ise, aşı çalışmalarına tekrar başladıklarını duyurmuştu. AstraZeneca şirketinin Oxford Üniversitesi ile birlikte geliştirdiği Kovid-19 aşısı umut vaadediyordu ve aşının önümüzdeki aylarda hazır olabileceği yönünde açıklamalar yapılmıştı.